بازی پیچیده غرب برای تحت فشار قرار دادن ایران آغاز شد / زنگ هشدار ردپای اسرائیل در اخراج سفیر ایران

بعید می دانم بین ایران و اتحادیه اروپا توافق خارق العاده ای شکل بگیرد. مذاکرات انجام خواهد شد اما با توجه به سختگیری ها و پافشاری های موجود، از سوی طرفین بر سر مواضعشان، دستاورد این مذاکرات خیره کننده نخواهد بود. از دید من ایران در گام نخست باید با آمریکا مذاکره می کرد چون ایالات متحده است که از پشت صحنه، اروپایی ها را تحریک می کند. در خاورمیانه، منافع اسرائیل برای آمریکا از هر موضوع دیگری مهمتر است.

استرالیا سفیر ایران را با ادعای نقش تهران در دو حمله یهودستیزانه در سیدنی و ملبورن اخراج و سفارت خود در تهران را تعطیل کرد. پنی وونگ، وزیر خارجه استرالیا اعلام کرد که این نخستین‌بار پس از جنگ جهانی دوم است که یک سفیر اخراج می‌شود.

وزیر خارجه استرالیا، مدعی شده است که ایران از خطوط قرمز عبور کرده‌ و احمد صادقی، سفیر ایران و سه دیپلمات دیگر هفت روز فرصت دارند خاک استرالیا را ترک کنند. در مقابل این وقایع، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت: «هر کنش نامناسبی در سطح دیپلماتیک واکنش متقابل را در پی خواهد داشت.«

با توجه به این شرایط پرسشهایی مطرح است از جمله این که آیا وقوع این اخراج به مثابه آغاز یک روند افزایش فشار علیه ایران از سوی غرب است؟محسن جلیلوند، تحلیلگر ارشد سیاست خارجی،  به این پرسشها پاسخ داده است:

تنش های ایران و غرب رو به افزایش است

محسن جلیلوند  گفت: «اتفاقی که در استرالیا و در قبال سفیر ایران رخ داد از یک سو نشان  دهنده افزایش التهابات است و از سوی دیگر زنگ هشدار ردپای اسرائیل است. ما با غرب وارد چالشی جدی شده ایم که هر روز به نسبت روز قبل روندی افزایشی را طی می کند. متاسفانه من چندان امیدواری به نتیجه گیری از مذاکرات بین نمایندگان ایران و اتحادیه اروپا ندارم. اگر قرار بود این دیدارها جواب بدهد، در سطح معاونان وزرا برگزار نمی شد. این اتفاقی که برای سفیر ایران رخ داده، قطعا و حتما با هماهنگی اسرائیلی ها است. مشخص است که سیستم اطلاعاتی استرالیا با اسرائیلی ها همکاری کرده است.»

وی افزود: «من مطئنم دامنه تنش ما به شکل روز افزون بالاتر خواهد رفت. از 9 شهریور ماه به بعد شرایط پیچیده تر می شود. با توجه به این که به نتیجه مذاکرات با اروپا خوشبینی ندارم، این تنش ها را همچنان صعودی ارزیابی می کنم. ما با استرالیا پیش از این نیز تنش هایی جزئی داشتیم اما این بار شرایط کاملا متفاوت است. با توجه به این که برخی سفارت ها در تهران تعطیل یا نیمه تعطیل شده اند، می توان به راحتی تشخیص داد که تنش ها نسبت به گذشته تغییر کرده است.»

دو تجربه فشار دیپلماتیک در سالهای پس از انقلاب

این تحلیلگر ارشد سیاست خارجی در خصوص علل شکل گیری این شرایط و سوابق اتفاقات مشابه گفت: «با همه این ها، من این مسائل را به عنوان عامل فشار بر ایران نمی بینم. بلکه این یک روند دامنه دار است که مشخص نیست کی و چگونه به اتمام برسد. اگر به تاریخ مراجعه کنیم یکبار و بیش از 30 سال پیش در ماجرای میکونوس، این اتفاق برای ایران افتاد که ناگهان در سطح دیپلماتیک تحت شرایط سختی قرار گرفت و همه کشورهای اروپایی، سفرا را فراخواندند و سعی کردند اقدامات اعتراضی ترتیب دهند. اما بعد از برگزاری انتخابات در ایران و حضور آقای خاتمی در مقام ریاست جمهوری و تلاش های ایشان برای بازسازی وضعیت و ایجاد گفتمان بین تمدن ها، شرایط اندک اندک به حالت عادی برگشت.»

وی افزود: «اگر در تاریخ عقب تر برگردیم در سالهای ابتدایی انقلاب و پس از تسخیر سفارت ایالات متحده نیز، تنش هایی بین ایران و برخی کشورهای غربی در سطح دیپلماتیک ایجاد شد. اما اگر این دو واقعه را در نظر بگیریم، به جز این دو مورد هیچگاه ایران در سالهای پس از انقلاب، در قبال سفارتخانه کشورهای دیگر در ایران و در قبال سفرای خود در دیگر کشورها، با این حجم تنش رو به رو نبوده است. »

منافع اسرائیل در خاورمیانه برای آمریکا بسیار مهم است

جلیلوند در خصوص راهکارهایی که ایران می تواند درباره وضعیت فعلی انجام دهد گفت: «تنها راه موجود را مذاکره و دیپلماسی فعال می دانم. با توجه به موضع گیری های اخیر مقام های مختلف ایرانی تقریبا بعید می دانم بین ایران و اتحادیه اروپا توافق خارق العاده ای شکل بگیرد. مذاکرات انجام خواهد شد اما با توجه به سختگیری ها و پافشاری های موجود، از سوی طرفین بر سر مواضعشان، دستاورد این مذاکرات خیره کننده نخواهد بود. از دید من ایران در گام نخست باید با آمریکا مذاکره می کرد چون ایالات متحده است که از پشت صحنه، اروپایی ها را تحریک می کند. در خاورمیانه، منافع اسرائیل برای آمریکا از هر موضوع دیگری مهمتر است. اگر هم آمریکا مایل به مذاکره با ایران باشد بر اساس منافع خود به تنهایی صحبت نخواهد کرد، بلکه منافع اسرائیل را نیز مدنظر دارد.»

وی در خصوص تاثیر این شرایط، بر روابط ایران و دیگر کشورهای جهان گفت: «کشورهای آفریقایی تاثیر خاصی بر روابط بین الملل ندارند و اصلا تحت تاثیر این نوع شرایط نیستند و حتی اگر بخواهند در قبال ما سفارتخانه تعطیل کنند یا سایر رفتارها را انجام دهند، معادلات منطقه را تحت الشعاع قرار نمی دهند. کشورهایی که در عرصه بین الملل تاثیرگذارند، مهم تر محسوب می شوند. مسئله درباره استرالیا متفاوت است. درست است که میزان روابط ما با استرالیا محدود است، اما به هر حال استرالیا کشوری است که در روابط جهانی اثربخشی قابل توجهی دارد. این یک بازی پیچیده است که جهان غرب آغاز کرده تا ایران را تحت فشار قرار دهد.»