نسخه چاپی
ارسال به دوستان
تصمیم نظام در واکنش به اسنپ‌بک: نه سمت افراط است نه تفریط / واشنگتن می‌خواهد تهران راه بن سلمان را برود/ جنگ آمریکا با ایران بر سر «ایمان» است
یک کارشناس مسائل آمریکا گفت: «ایران در مقابل اسنپ بک نه به سمت افراط می‌رود نه تفریط، به این معنا که نه تسلیم آمریکا می‌شود نه از ان پی تی خارج می‌شود.»
بامداد یکشبه ۶ مهرماه اسنپ‌بک علیه ایران رسما آغاز شد. ایران نیز در واکنش به فعالسازی مکانیسم ماشه آن را غیر قانونی خواند. وزارت خارجه در بیانیه خود تاکید کرد: اقدام سه کشور اروپایی (انگلیس، آلمان، فرانسه) و آمریکا را در سوء استفاده از فرآیند حل اختلاف پیش‌بینی‌شده در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد جهت بازگرداندن قطعنامه‌های لغوشده علیه ایران، غیرقانونی و ناموجه دانسته و تأکید میکند که قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت و محدودیت‌های مندرج در آن در خصوص برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران باید در موعد مقرر (۲۶ مهر ۱۴۰۴) خاتمه‌یافته تلقی شود.
در همین حال مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد که ایران مستقیما وارد گفتگو شود و توافق بهترین راه برای مردم ایران است. تروئیکای اروپا نیز اعلام کرد بازگشت تحریم‌ها به معنای پایان دیپلماسی نیست.
در همین زمینه با امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل آمریکا، گفتگو کرد که در ادامه مشروح آن را مطالعه می‌کنید.
سیاست خارجی، نظامی و امنیتی اتحادیه اروپا در کنترل کامل آمریکا است
*** تروئیکای اروپایی زودتر از موعد قطعنامه ۲۲۳۱ (۱۸ اکتبر مصادف با ۲۶ مهر) مکانیسم ماشه را فعال و در نهایت ضمن مخالفت با تمدید نعلیق قطعنامه‌ها، عاقبت تحریم‌های شورای امنیت را بازگرداندند، انگیزه اروپا از این اقدام چه بود و چرا اروپا انقد در مقابل آمریکا بی اراده بود و حاضر به تعامل با ایران نشد؟
این دیدگاه خود اروپا است. نگاه اروپا نسبت به جمهوری اسلامی ایران، مهار ایران است. آنها می گویند که ایران یک کشور یاغی و حامی تروریست است. برهم زننده نظم قواعد بین المللی است، نباید به سلاح اتمی دست پیدا کند. اروپا قبل از برجام هم این نگاه را به ایران داشت. زمانی که ما با سه کشور اروپایی مذاکره داشتیم، قبل از اینکه مذاکرات ایران و امریکا شکل بگیرد که به برجام برسد انها همه این موارد را مطرح می‌کردند. ایران نباید غنی سازی را ادامه دهد، در پیمان سعدآباد هم که ایران اعلام کرد که داوطلبانه غنی سازی را کنار خواهد گذاشت و در مقابل اروپا قرار شد تعهداتی را انجام دهد بازهم انجام نداد. اقدام فعلی اروپا امر تازه‌ای نیست.
از جنبه دیگر اقدام دیگر اروپا به دلیل وابستگی بیش از حد به آمریکا است. آنها به شدت به امریکا وابسته هستند، سیاست خارجی، نظامی و امنیتی اتحادیه اروپا در کنترل کامل آمریکا است. بضاعت و توان ایستادگی مقابل ایالات متحده را ندارند. در قبال اوکراین هم ندارد چه رسد در مساله ایران! جنگ اوکراین که حیات و ممات امنیت اروپا وصل به اوکراین است نمی توانند به تنهایی کار انجام بدهند، که این بحث مفصل است و جای آن در این مباحثه نیست.
بنابراین قابل انتظار بود که اروپا درخواست آمریکا را اجرا کند. تا زمانی که اروپا هم عرض امریکا حرکت کند، استقلال دارد. وقتی که اقدامات آنها با منافع امریکا در تعارض قرار بگیرد آنها مجری اوامر واشنگتن می‌شوند و مجبور هستند به خواسته ایالات متحده تن بدهند،این دیگر بدتر از توافق تجاری اروپا با امریکا نیست که به لحاظ اقتصادی اروپا تسلیم امریکا شد.آنها به نیابت از امریکا حرف می زنند، خواسته امریکا را انجام می دهند، چون چاره ای ندارند، نمیشه انتظار داشت که انها مستقلا عمل کنند.
*** آمریکا با چه هدفی اروپا را مجبور به فعالسازی اسنپ‌بک کرد؟
هدف امریکا این است انقدر ایران تحت فشار قرار بگیرد که یا خود حاکمیت به خواسته امریکا تن بدهد، یا مردم ایران به قدری خسته و به قدری مستاصل بشوند که دست به اعتراضات گسترده بزنند که حکومت را وادار کنند به این خواسته‌ها تن بدهد.
امریکا از ایران تبعیت و تمکین می خواهد
*** چه خواسته‌هایی؟
اهداف امریکا کاملا شفاف است سالیان سال است که تکرار می کنند. دولت‌ها هم عوض شد تغییری پیدا نکرد. شروط آمریکا به این شرح است؛
یک؛ کنار گذاشتن غنی‌سازی
دو؛ کنار گذاشتن موشک های بالستیک و دوربرد
سه؛ تضعیف سپاه پاسدارن
چهار؛ قطع همکاری ایران با گروه‌هایی که آنها می گویند تروریست ما می‌گوییم مقاومت
پنج؛ پذیرش نظم تعیین شده امریکا در منطقه
امریکا از ایران تبعیت و تمکین می خواهد. آنها می‌گویند من وقتی چیزی را تصمیم گرفتم انجام دهم، شما هم باید پا به پای من انجام دهید، اگر هم نمی‌توانید مانعی برای ما ایجاد نکنید، مداخله هم نکنید. ایران یا تن می دهد یا نمی‌دهد، وقتی تن ندهد فشار روز به روز اضافه خواهد شد.
*** خب با این شروط پاسخ ایران چه باشد که معقول و منطقی باشد؟ به هرحال آنها آرمان‌های جمهوری اسلامی را هدف گرفته‌اند.
نمی‌دانم این را مسولین می‌دانند و باید تصمیم‌گیری کنند.
خواسته امریکا این است. شفاف و بدون رودربایتسی دارد داد می‌زند. حالا ایران یا توان ان را دارد که ایستادگی کند یا ندارد، آن‌موقع باید کوتاه بیاید.
*** یعنی برگردیم به حالت نه جنگ نه مذاکره؟
الان هم همین است.
*** ما در حال مذاکره بودیم حمله شد. تیم دیپلماسی به همراه رئیس جمهور تا لحظه آخر در نیویورک تلاش خود را برای ادامه مذاکره کرد.
ببینید تفسیر من از نگاه آمریکایی ها این است؛ این نظر شخصی من نیست. زبان امریکایی‌ها می گوید: مذاکره نمی خواهند، آنها می گویند من اعلام می کنم شما می گویی چشم. امریکا می گوید ایران در جایگاهی نیست که برای من شرط بگذارد که ما به‌ازای کاری که انجام می دهد من کاری انجام دهم! آنها می‌گویند از این خبرا نیست من هژمون جهانم، ارتش اول جهانم، قدرت اول جهانم، اقتصاد اول جهانم، من می گویم شما چی کاری انجام دهید و شما هم می‌گویید چشم.
کاری که کشورهای دوروبرمون الان در رابطه با آمریکا انجام می‌دهند. در مواضع اعلامی ژست مبارزه با استعمار می‌گیرند، اعتراض هم می‌کنند، ولی نهایتا مثل ترکیه، مصر، اردن، پاکستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس و ... همه برتری و سروری ایالات متحده را به رسمیت شناختند نه تنها شناختند بلکه پا به پای آن هم جلو می‌روند.
ایالات متحده از ایران همین را می‌خواهد. آمریکا می‌گوید من نه وقت دارم نه ایران جایگاهی است که بشینم با آنها مذاکره کنم، که من با هم قد و قواره خودم باید مذاکره کنم یه چیزی بدم و یه چیزی بگیرم. من رو کاغذ می‌گذارم شما یا باید اجرا کنی یا کشورت را بمباران می‌کنم. اول فردو رو میزنم، بعد خارک رو میزنم، بعد عسلویه را میزنم، بعد فرودگاه رو میزنم، بعد نیروگاه‌ها رو میزنم، بعد مناطق مسکونی رو میزنم و شما هیچکار نمی توانید بکنید. این منطق زورگویانه امریکا است که بسیار ناجوانمردانه و نشان از جنگل بودن نظام بین الملل است.
*** پیرو این تفسیر شما درباره مذاکره؛ اقای روبیو در بیانیه‌ای که پس از فعال شدن اسنپ‌بک صادر کرد با لحن هشدارآمیزی گفت: ایران مذاکره کند چون بهترین راه برای مردم ایران، توافق است. تفسیر شما چیست؟
توافق یعنی چی؟ بالاتر گفتم یعنی ایران غنی‌سازی صفر را بپذیرد، نه تنها بپذیرد، باید بازرسی هم بشود. یعنی بشه بازررسان وجب به وجب را راستی‌آزمایی کنند. اورانیوم غنی شده را خارج کنند، دستگاه و تجهیزات را به طور کامل منهدم کنند.
درباره موشک هم باید میزان برد موشک مشخص باشد. یعنی برد ان مشخص شود که اگر ۱۰۰۰۰ یا ۲۰۰۰ کیلومتره باید برسه به پایین ترین حد ممکن مثلا ۵۰۰ کیلومتر.بقیه موشک ها را بالاتر از این برد نابود می کنیم. کارخانه‌ها موشک‌سازی را هم نابود می‌کنیم.
در رابطه با گروه‌های مقاوت قطع می‌کنید. حرف بزنید بیانیه بدید، شعار بدید، اما کشتی برای حوثی‌ها نفرستید.کمک برای حزب‌الله نفرستید. هفت اکتبر را هم محکوم کنید که این اقدام تروریستی بوده و حماس یک گروه تروریستی است.
منطق آمریکا این است؛ یا راه احمد الشرع را بروید یا نابودتان می‌کنیم
*** و به اسرائیل هم کار نداشته باشید؟
درباره اسرائیل حرفشان این است که نباید دشمنی کنید. مثل کویت که رابطه دیپلماتیک نداره و در تبلیغات خود از اسرائیل به عنوان دشمن یاد میکند اما کاری هم علیه اسرائیل انجام نمی‌دهد و زیر زیرکی عمل میکند. علنا اعلام نمی‌کند که ما کتف حماس را بوسیدیم.
عمده کشورهای اسلامی با اسرائیل رابطه ندارند. قطر هم رابطه ندارد. این همه کشور مسلمان رابطه‌ای با اسرائیل ندارند. ما داعیه حمایت از فلسطین برای ازادی سرزمین فلسطین داریم. در مقابل آنها هم می‌گویند؛ ایران پول، تسلیحات و تجهیزات به آنها می‌دهد که آمریکا می‌گوید این هم باید راستی‌آزمایی شود. مشخص شود که رابطه شما با این‌ها در چه سطح است؟ثابت کنید که نسبتی با این‌ها ندارید.
از طرفی از نگاه امریکا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یک بازوی تروریستی است. یعنی هرکسی که در سپاه فعال باشد حتی کسانی که سربازی اجباری در سپاه داشتند نیز شامل گروه تروریستی می‌شوند و ورود آنها به خاک آمریکا ممنوع است. آمریکا می‌گوید این بازوی نظامی ایران باید منحل بشود. همانطور که القاعده و داعش را نابود کردیم، یا اینکه مانند احمد الشرع خودشان اعلام آمادگی برای همکاری کنند. ظرف ۱۵ روز رئیس جمهور شود کسی که آمریکا برای او ۵۰ میلیون دلار جایزه تعیین کرده بود و حالا امروز در سازمان ملل سخنرانی میکند. یا راه احمد الشرع را طی می‌کنید؛ سمعاً و طاعتاً ، شما بپذیرید، ما به شما امان می‌دهیم. منطق آمریکا این است، وقتی آنها می گویند توافق، یعنی این مدل توافق! آن دوره‌ای که ایران با آمریکا مذاکره می‌کرد و می‌گفت سانتریفیوژ را کم می‌کنم شما تحریم‌ها را بردارید، گذشته است. امریکایی‌ها اصلا به این قاعده مستثنی نیستند. آنها می‌گویند فقط امان می‌دهیم حمله نکنیم. ما به ازای تسلیم ایران حمله نکردن است. اگر خواستار لغو تحریم هستید باید کارهای دیگه‌ای را انجام دهید.
ایران راه بن سلمان را برود چه اشکال دارد؟
*** کارهای دیگه منظور همان شروط است.
بله تمامی شروط. در سال ۲۰۱۸ که ترامپ از برجام خارج شد، پمپئو وزیر خارجه دولت اول ترامپ، دوهفته بعد از آن سخنرانی کرد و شروط ۱۲ گانه را برای ایران اعلام کرد. الان همان شروط ۱۲ گانه است که در چند گزینه فشرده شده است. تنها قبول شروط هم نیست اگر از سوی ایران انجام شود آنها تازه می‌روند روی بحث کیفیت حکومت، یعنی نوع حکومت با مردم، اجرای ارزش های غربی، به این معنا که ایران راه بن سلمان را برود چه اشکال دارد؟ می گویند عربستان هم مذهبی است پدر بن سلمان هم خادم الحرمین است و اماکن مقدس دارد و این اماکن پابرجا هستند. در کنار آن جنیفر هم کنسرت برگزار میکند. همه خوشحال هستند. دو طرف سرمایه گذاری می‌کنند. ترامپ قربون بن سلمان می‌رود، بن سلمان قربان ترامپ می‌رود. عربستان در آمریکا سرمایه گذاری میکند، آمریکایی‌ها در عربستان فشن شو برگزار می‌کنند و ...
بعد از ان شروط حالا به اندازه بن سلمان هم چرخش موضع نمی‌دهید، لااقل مانند قطر بشوید که مثلا خانم امیر قطر هم محجبه است و مردم هم در خیابان حجاب آزاد دارند سرمایه‌گذاری در آنجا آزاد است. و روابط آنها هم با همه خوب است، امارات هم همینطور دشمن نیستیم روابط تجاری هم داریم. آنها می‌خواهند ایران مانند دهه ۵۰ شود که مستشاران آنها به ایران رفت و آمد می‌کردند.
آیا از ایران چیزی می‌ماند که شما بمب اتم بسازید؟
*** با این شرایطی که شما تفسیر کردید خب حالا چه باید کرد؟ آیا خروج از ان‌پی‌تی راه حل درستی است؟ یا اینکه به قول برخی کارشناسان ایران دکترین هسته‌ای را تغییر دهد و به سمت ساخت سلاح اتمی برود به این معنا که اگر این اقدامات را انجام دهیم قدرت چانه‌زنی ایران در دیپلماسی با غرب بالاتر خواهد رفت.
به نظر من نظام نه افراط این ور رو می‌پذیرد، نه تفریط آن‌ور را. یعنی نه درخواست امریکا را برای تسلیم بی قید و شرط اجابت میکند و نه کارهای رادیکال مثل خروج از ان پی تی و نه ساخت سلاح هسته‌ای. رهبر انقلاب در سخنرانی آخر اعلام کردند که به دنبال ساخت سلاح نیستیم، همینطور رئیس جمهور و وزیر خارجه این را اعلام کردند. چهارتا نماینده دور هم جمع می‌شوند یه نامه می‌دهند به معنای تصمیم نظام نیست.
همه این را می‌دانند که این‌گونه تصمیمات فردی و نهادی نیست این مسائل در حیطه تصمیم کلان نظام است و نظام هم به سمت تشدید تنش و تشدید رادیکال تنش نمی‌رد. ولی تسلیم هم نمی‌شود.
اما در مورد بازدارندگی هسته‌ای، این سوال مطرح می‌شود که آیا پیش از رسیدن به بازدارندگی هسته‌ای، تا پیش از ساخت سلاح اتمی چیزی از ایران باقی خواهد ماند که سلاح بسازد تا بازدارندگی ایجاد کند؟ به محض اینکه به سمت ساخت سلاح حرکت کنیم یک بمباران گسترده به مراتب گسترده‌تر از بمباران ۲۰۰۳ عراق بر سر ایران خواهد بارید که تمام زیرساخت های صنعتی نابود شود. تمام زیرساخت های صنعتی از بین می‌رود. آن موقع ایران دیگر نگران نان شب مردم است تا اینکه تاسیساتی وجود داشته باشد که بمب بسازد یا نسازد!
انها که دست روی دست نمی‌نشینند و ما را تماشا کنند. تولسی گابارد رئیس سرویس اطلاعاتی آمریکا صراحتا اعلام کرد ایران به دنبال سلاح هسته‌ای نیست. آژانس اعلام کرد ایران به دنبال سلاح اتمی نیست. بااینحال آنها ما را بمباران کردند و رفتند! مگر ساخت سلاح اتمی شوخی است که امریکا بشیند تماشا کند و ما هم یک مسیر شش ماههه را در یک هفته تبدیل به بمب کنیم؟ بعد انها هیچ کاری نکنند؟ هیچ قدامی نکنند؟ بمباران نکنند؟ ساختن بمب که چیز کیک ساختن نیست که ظرف نیم ساعت ساخته شود. بله روی کاغذ درست است ولی عملیاتی نیست. به فکر کلان نظام نرسیده است که بمب بسازد؟ نمی‌سازد چون همین هزینه و فایده را محاسبه کرده‌اند. چون انها می‌دانند که طرف مقابل، به اخلاق، قوانین، منطق و حقوق بین الملل پایبند نیست. می‌گویند شما بمب بساز منم بمبارانت می‌کنم.
انکه عملیات امریکا نبود، عملیات اسرائیل بود ک چند سطح پایین تر از ارتش امریکا هستند، ظرف چندساعت تمام دانشمندان و فرماندهان نظامی ما را زدند. جنگنده‌های آنها بر فراز تهران بود! یعنی این کار را نمی‌کنند؟ حتما می‌کنند؟ ما که به سمت بمب نرفتیم نتیجه شد جنگ ۱۲ روزه! درست است که ایران هم پاسخ داد لطمات سنگینی به اسرائیل وارد کرد. عاقبت آنها زیر فشار فرمان توقف دادند. ایران قوی عمل کرد درست.موشک‌ها قوی عمل کردند درست. اما واقعیت این است که شرایط نامتوازن است.
*** نامتوازن به چه معنا؟
به لحاظ اینکه اسرائیل به کوه احد وصل است.
*** کمی توضیح دهید.
یعنی تمدن مسیحی فرش زیر پایش و طلای زن و بچه‌اش را می‌فروشد که اسرائیل حفظ شود.حفظ اسرائیل حفظ تمدن مسیحیت است. که بنا به دلایلی این موضوع را نمی‌شود باز کرد؛ اینکه نگاه امریکا و اروپا به حفظ اسرائیل چیست؟ امریکایی‌ها اعتقاد دارند که عیسی ظهور نمی‌کند مگر اینکه اسرائیل وجود داشته باشد. معتقدند اسرائیل باید با دشمنانش بجنگد و آنها را نابود کند تا عیسی مسیح ظهور کند. بعد از ظهور مسیح حکومت هزارساله مسیح آغاز می‌شود. بعد از اینکه مسیح هزارسال حکومت کرد آخرالزمان است و صور اسرافیل در شیپورش می‌دمد و روز رستاخیز انسان است. این مسائل همه به هم گره خورده است. هشتاد میلیون امریکایی این تفکر را دارند. حاضر هستند برای این راه کشته شوند. یعنی شوخی نیست اینکه بگوییم اسرائیل نابود بشود! به معنای است که ایمان بخش عظیمی از آمریکایی‌ها را هدف گرفته‌ایم بلاتشبیه بلاتتشبیه و بلا تشبیه مانند این است که آنها بگویند می‌خواهیم جلوی ظهور حضرت حجت را بگیریم.
*** منظور شما جنگ ایدئولوژیک است؟
فراتر از ایدئولوژیک. این بحث ایمان است. یک مدل اعتقاد به خداوند است. متاسفانه مسیحیت در امریکا یک شاخه انحرافی پیدا کرده است.
*** یعنی اوانجلیست‌ها؟
بله. آنها می گویند که ظهور پیامبر ما به سرنوشت یهودی‌ها گره خورده است. اصلا دلسوزی برای یهودی‌ها ندارند. دلشان برای آنها نسوخته، آنها معتقدند که راه عیسی از یهود می‌گذرد. یهود را حفظ نکنیم عیسی ظهور نمی‌کند. با این تفکر با این‌ها نمی‌توان جنگید نامتوازن است.هرکاری که لازم باشد انجام می‌دهند که اسرائیل نابود نشود مگر اینکه اسرائیل از درون خودش نابود شود.
