نسخه چاپی
ارسال به دوستان
چرا ملاقات ترامپ با ممدانی، شکاف‌های پنهان ماگا را عیان کرد؟
در پی دیدار غیرمنتظره ترامپ و زهران ممدانی، فضای جنبش ماگا دچار آشفتگی و شکاف عمیق شد. واکنش‌های متناقض از سکوت چهره‌های اصلی تا ارزیابی‌های خشم‌آلود ملی‌گرایان راست بر سردرگمی این جریان افزود. نیک فوئنتس این دیدار را نشانه ریاکاری رهبران راست خواند و آن را «تئاتر سیاسی» نامید. در مقابل، ممدانی و تیمش بر اشتراک نظر درباره بحران هزینه‌های زندگی تأکید کردند. استیو بنن نیز تلاش کرد صمیمیت ترامپ با ممدانی را «تله‌ای استراتژیک» معرفی کند.
به نقل از روزنامه نیویورک تایمز،اگر قرار بود لحظه‌ای «اینترنت را به لرزه بیندازد»، همین صحنه بود. لحظه‌ای غیرمنتظره، گاه حتی گیج‌کننده، و آکنده از آن تصاویر سوررئالی که معمولاً سوخت اصلی شبکه‌های اجتماعی است. پس از دیدار روز جمعهٔ رئیس‌جمهور ترامپ با زهران ممدانی، شهردار منتخب نیویورک، برخی بخش‌های اینترنت واقعاً آشفته به نظر می‌رسیدند یا حداقل برای مدتی از تعادل خارج شدند به‌ویژه اکوسیستم گسترده‌ای که سال‌هاست پیرامون جنبش «ماگا» شکل گرفته است.
افتراق در صفوف مگا؛ از ستایش محتاطانه تا خشم فروخورده
جامعه‌ای که معمولاً در بزرگ‌نمایی هر پیروزی رئیس‌جمهور پیش‌قدم است و هر لحظه مؤیدانه را با فریادهای دیجیتال همراهی می‌کند، این‌بار رفتاری غیرمعمولاً آرام و خاموش داشت؛ واکنشی که خود نشانه‌ای از غافلگیری بود. آنچه قرار بود دست‌کم طبق زیرنویس فاکس‌نیوز ــ «نبردی سوسیالیستی» باشد، در عمل به دیداری آمیخته با لبخند، فضای مثبت و تأیید آشکار ترامپ نسبت به رهبری ممدانی تبدیل شد.
ترامپ در برابر خبرنگاران گفت: «احساس می‌کنم او می‌تواند کارش را خیلی خوب انجام دهد.» همین جمله کوتاه، در غیاب هرگونه برخورد ایدئولوژیک که بتواند پایگاه جنبش را به خشم یا هیجان وادارد، فضای مگا را در موقعیتی غیرمعمول قرار داد. چهره‌های تأثیرگذار و مفسران سیاسی نزدیک به جریان «ماگا» نتوانستند واکنشی همسو و یکپارچه ارائه دهند. طیفی از پاسخ‌ها، از وفاداران دیرین ترامپ و پوسترهای ناشناس پرمخاطب گرفته تا کاربران نسل جوانِ جریان «ماگا»، شکاف‌های درونی و کشمکش‌های پنهان جناح راست را آشکار کرد.
بخشی از هواداران ماگا کفه‌ای محتاطانه‌تر را برگزیدند و ترجیح دادند روی جنبه نرم‌تر و سازنده‌تر رفتار رئیس‌جمهور تمرکز کنند. یک حساب تأثیرگذار متعلق به یک ملی‌گرای سفیدپوست نوشت که ترامپ با پرهیز از «تحقیر علنی» ممدانی، عملاً او را بخشیده است. در پستی دیگر نوشتهٔ یک یوتیوبر سرشناسِ طرفدار ترامپ که میان کاربران دست‌به‌دست می‌شد ـ تعامل بین این دو مرد را به‌عنوان نشانه‌ای از «حس شوخ‌طبعی» رئیس‌جمهور تعبیر شد.
در این میان، سکوت برخی از معتبرترین چهره‌های جنبش ماگا بیش از هر واکنشی جلب توجه کرد. تاکر کارلسن، که معمولاً نخستین صدا در صف تحلیل‌گران راست است، تا عصر یکشنبه حتی یک کلمه درباره این دیدار نگفته بود. این بی‌اعتنایی در حالی رخ می‌دهد که از زمان پیروزی زهران ممدانی در انتخابات مقدماتی، او هدف موجی از حملات گسترده جناح راست بوده است. جمهوری‌خواهان او را «سوسیالیست یهودستیز» نامیده‌اند، بارها درباره دیدگاه‌هایش هشدار داده‌اند و مواضع به‌زعم آنان «رادیکال» او درباره اسرائیل، پلیس و عدالت اجتماعی را به تمسخر گرفته‌اند. حتی خود ترامپ نیز در ژوئن، در پستی در شبکه تروث سوشال، ممدانی را «دیوانه کمونیست» خطاب کرده بود؛ عبارتی که در مدت کوتاهی به یکی از کلیدواژه‌های محبوب پادکست‌ها و رسانه‌های راست‌گرا تبدیل شد و بارها دست‌به‌دست شد.
شکاف‌های راست افراطی زیر تیغ انتقاد تند فوئنتس
ممدانی نیز در سوی دیگر ماجرا، بارها آنچه را «دستور کار فاشیستی ترامپ» خوانده نکوهش کرده است؛ برچسبی تند و کم‌سابقه که رئیس‌جمهور در دیدار روز جمعه نه‌تنها نادیده گرفت، بلکه هیچ تلاشی هم برای بازخواست شهردار منتخب انجام نداد. این گذشتِ آشکار، خود یکی از نقاطی بود که بخش‌هایی از جریان راست را بیش از پیش سردرگم کرد.
در همین فضای پرآشوب، نیک فوئنتس، ملی‌گرای سفیدپوست ۲۷ ساله و یکی از منتقدان سرسخت جنبش ماگا در ماه‌های اخیر به‌نظر می‌رسید از هرج‌ومرج پس از این دیدار لذت می‌برد. فوئنتس، که سال‌هاست از ترامپ و حلقه نزدیک او در ساختار جمهوری‌خواهان انتقاد می‌کند، خواستار ممنوعیت کامل مهاجرت و قطع روابط دولت با اسرائیل شده و به چهره‌ای جنجالی در جناح راست تبدیل شده است. او واکنش تند جمهوری‌خواهان علیه ممدانی را صرفاً «تئاتر سیاسی» نامید. از نگاه فوئنتس، دیدار روز جمعه بیش از هر چیز پرده از ریاکاری رهبران جریان ماگا برداشت. او در پخش زنده برنامه «آمریکا اول» در شامگاه جمعه، با لحنی تند گفت: «این یک نمایش است، یک سریال آبکی. آنها به هیچ‌کدام از چیزهایی که تبلیغ می‌کنند اعتقاد ندارند.»
یکی از برندگان فوری این رویارویی، جک پوزوبیک بود؛ پادکستر و فعال راست افراطی که به‌تازگی موفق شده به‌عنوان عضو رسمی گروه خبرنگاران کاخ سفید اعتبار بگیرد. زمانی که ترامپ و ممدانی در برابر خبرنگاران قرار گرفتند، پوزوبیک فرصت را غنیمت شمرد و از شهردار منتخب درباره سیاست‌های پیشنهادی کارزارش پرسید به‌ویژه این‌که آیا قصد دارد مالیات بر دارایی «برای سفیدپوستان» در نیویورک را افزایش دهد. ممدانی بی‌درنگ پاسخ داد: «نه، ما قصد داریم یک نظام عادلانه مالیات بر دارایی ایجاد کنیم.» همین مکالمه کوتاه کافی بود تا موجی از تحسین میان کسانی که مشتاق یک «نمایش مقاومت» بودند، شکل بگیرد.
بحران درونی جمهوری‌خواهان؛ از اسناد اپستین تا جنگ روایت‌ها بر سر ممدانی
واکنش‌های چندلایه به استقبال ترامپ از ممدانی، تازه‌ترین نشانه از شکاف‌های عمیقی است که این جنبش را از درون دوپاره کرده است. در هفته‌های اخیر، جدال‌های درونی بر سر انتشار اسناد اپستین، اتهام‌های یهودستیزی، نحوه حمایت از اسرائیل و ادامه بحث‌های پرتنش درباره هزینه‌های زندگی، فضای جمهوری‌خواهان را آشفته کرده و انسجام سیاسی جریان ماگا را بیش از گذشته زیر سؤال برده است.
در این میان، نیک فوئنتس همچنان در حال گسترش نفوذ خود به‌عنوان یکی از منتقدان اصلی ترامپ است؛ چهره‌ای که آرام‌آرام به یکی از صداهای محوری محافظه‌کاران جوان تبدیل می‌شود و از خلأ رهبری در جناح راست بهره می‌برد. هم‌زمان که جامعه آنلاین ماگا بین تردید، سردرگمی و حیرت نوسان داشت، بخش بزرگی از کاربران دیگر شبکه‌های اجتماعی از این خروج ناگهانی از خط‌روایت همیشگی سیاست لذت می‌بردند.
سخنگوی ممدانی در پاسخ به پرسشی درباره این دیدار، بر نقطه‌های همدلی میان رئیس‌جمهور و شهردار منتخب تأکید کرد؛ از جمله دغدغه‌های مشترک درباره هزینه‌های سرسام‌آور زندگی و تجربه هر دو در مقام «غیرفعالان سیاسی» که از بیرون به ساختار قدرت وارد شده‌اند. ترامپ نیز روز جمعه، با لحنی به‌طور غیرمنتظره مثبت، درباره یک چهره دیگر بیرون از هرم قدرت سنتی صحبت کرد: سناتور برنی سندرز. او گفت که خود و سندرز «بیش از آنچه مردم تصور می‌کنند، نقاط مشترک دارند»؛ اظهاری که بسیاری از ناظران آن را نشانه‌ای از تغییر تاکتیکی لحن رئیس‌جمهور دانستند.
دورا پکش، سخنگوی ممدانی، در بیانیه‌ای صریح نوشت: «اکثریت بزرگ مردم آمریکا از اقتصادی فاسد و نظام سیاسی ازهم‌گسیخته به‌شدت خشمگین‌اند.» او تاکید کرد: «شهردار منتخب، با وجود اختلاف‌نظرهای فراوان با رئیس‌جمهور، در ضرورت مقابله با بحران هزینه‌های زندگی که نیویورکی‌ها را زیر فشار خرد کرده، با او هم‌نظر بود.»
با این حال، بسیاری در جناح راست حاضر نبودند وقایع روز را نشانه‌ای از «تسلیم سیاسی» تعبیر کنند. استیو بنن، استراتژیست ارشد دولت اول ترامپ و از نزدیک‌ترین چهره‌ها به او از معدود افرادی بود که تلاش کرد روایت مسلط روز را بازنویسی کند. او در پخش زنده پادکستش، «اتاق جنگ»، که جک پوزوبیک نیز در آن حضور داشت، استدلال کرد که این صمیمیت ظاهری ترامپ چیزی جز یک «تله استراتژیک» نیست. بنن گفت: «او (ترامپ) ممدانی را بالا می‌برد و سیاست‌های او شهر را نابود خواهد کرد. ترامپ اجازه می‌دهد خودش سقوط کند، چون او یک جهادگر مارکسیست است.»
وقتی بنن و پوزوبیک دوباره دیدار را مرور می‌کردند، لحنشان آمیخته با نوعی حسادت پنهان نسبت به این «به‌روزرسانی رابطه دوستانه» بود؛ رابطه‌ای که به‌ناگاه میان رهبر سرسخت ماگا و یک سوسیالیست مسلمان شکل گرفته بود. پرسش در هوا معلق مانده بود: چطور ممکن است ترامپ، نماد بی‌انعطاف جناح راست، نسبت به ممدانی چنین رویکرد گرم و دوستانه‌ای نشان دهد؟ شاید همان‌طور که پوزوبیک اشاره کرد ترکیبی از «حرف‌های خوشایند» و «جذابیت شخصی» ممدانی در این ماجرا نقش داشته باشد. هرچه که بود، هر دو مرد در یک نکته اشتراک نظر داشتند: این صحنه، نوعی «فریفتن سیاسی» از سوی ممدانی بود. پوزوبیک با لحنی معنادار سر تکان داد و گفت: «آن لبخند کوچک…» و بنن بی‌درنگ پاسخ داد: «آن لبخند نیست؛ پوزخند است.»
