نیویورک تایمز: تمرکز مذاکرات روی تأسیسات اعلام شده ایران است

روزنامه نیویورک‌تایمز نوشت که آمریکا در مذاکرات هسته‌ای به بهانه وجود فعالیت‌های پنهانی در ایران خواهان بازرسی‌های سرزده بیش‌تر به تأسیسات این کشور است.

 به گزارش پايگاه خبري «تيک» (Tik.ir)، نیویورک تایمز در گزارشی نوشت: پشت تمام تلاش‌ها برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران یک سوال حساس نهفته است که کم‌تر در میان عموم مورد بحث قرار گرفته است؛ این‌که چگونه توافقی تنظیم شود که شانس سرویس‌های اطلاعاتی غرب برای کشف هر گونه تلاش از سوی ایران برای ساخت یک بمب در تأسیساتی پنهانی افزایش یابد.

این روزنامه آمریکایی در ادامه با اشاره به مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 نوشت: بزرگ‌ترین اختلافات روی ظرفیت غنی‌سازی ایران و سرعت لغو تحریم‌های اقتصادی متمرکز است.

در واقع این تلاش‌ها روی آینده سه تأسیسات اعلام شده اصلی ایران و زمان گریز هسته‌ای که این کشور نیاز دارد تا سوخت کافی برای یک سلاح هسته‌ای تولید کند متمرکز شده است. اما این تأسیسات کاملا" تحت کنترل بازرسان و دوربین‌ها قرار دارند.

یک مقام ارشد دولت آمریکا گفت که پیشرفت‌هایی درباره معادن و کارخانجات و سایت‌های ساخت سانتریفیوژ حاصل شده است. اما با توجه به نزدیک شدن ضرب‌الأجل 24 نوامبر تمدید مذاکرات بسیار محتمل است. اگرچه جان کری، وزیر امور خارجه از استفاده از واژه تمدید پرهیز می‌کند، به نظر می‌رسد تمدید دوباره مذاکرات ناگزیر باشد.

نیویورک‌تایمز با طرح ادعایی که تاکنون هیچ سندی برای آن ارائه نشده است مدعی شد ایران در اواخر سال 2003 تلاش‌های خود برای دستیابی به ظرفیت تولید سلاح هسته‌ای را متوقف کرد. دولت باراک اوباما در اواخر سال 2008 و اوایل 2009 متوجه شد که ایران در حال ساخت یک تأسیسات سانتریفیوژ در مکانی در اطراف قم است که در عمق زمین واقع شده است. بنابراین مذاکره‌کنندگان آمریکایی به دنبال توافقی هستند که به بازرسان بین‌المللی اجازه دهد به هرجا از ایران دسترسی داشته باشند. بازرسان در سال‌های 2003 تا 2006 طبق توافقی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از این دسترسی برخوردار بودند که با نام پروتکل الحاقی خوانده می‌شود.

ایران سال گذشته طبق توافق ژنو با غرب به بازرسان اجازه داد به این تأسیسات دسترسی کامل داشته باشند که معادن و کارخانجات را که اورانیوم از آن‌ها استخراج می‌شود شامل می‌شود و اگر توافق نهایی حاصل شود، شاید در برگیرنده بازرسی‌های گسترده‌تر باشد.

مقامات می‌گویند که بازرسی‌های سرزده از تأسیسات غنی‌سازی به گونه‌ای که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بتواند به هر یک از سانتریفیوژهای ایران دسترسی داشته باشد در یک توافق ضروری است.

دیوید آلبرایت،‌ رییس موسسه علوم و امنیت بین‌الملل آمریکا روز سه‌شنبه گذشته به کنگره گفت: این توافق باید موجب باز شدن پنجره‌ای شود که مشخص شدن تعداد سانتریفیوژها، حجم اورانیوم غنی‌شده ایران و میزانی که در طول یک سال تولید می‌کند و فهرست مواد خام و تجهیزات برنامه سانتریفیوژهای این کشور را در پی داشته باشد.

به نوشته نیویورک تایمز، غرب در حالی ایران را به تلاش‌هایی مخفیانه در گذشته در جهت دستیابی به سلاح هسته‌ای متهم می‌کند که این کشور همواره با رد این اتهامات تأکید دارد هیچ‌گاه در فعالیت‌های هسته‌ای نظامی وارد نشده است و اسنادی که آمریکا به آن‌ها استناد می‌کند ساختگی و بی‌اساس هستند.

ایرانی‌ها هم‌چنین تأکید می‌کنند که مذاکرات هسته‌ای درباره آینده است نه گذشته.

*ایسنا